Hãy trình bày vì sao chúng ta cần phải đổi mới phương pháp học tập - Lớp 8

Theo vòng quay của thời gian, chúng ta trưởng thành dần. Trình độ học vấn cũng nâng cao theo. Điều đó đồng nghĩa với việc chúng ta phải học nhiều môn học hơn với một lượng kiến thức không nhỏ. Nếu chúng ta vẫn giữ cách học thuộc lòng ê a như  những năm Tiểu học, chắc chắc sẽ không đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của chương trình học bậc Trung học cơ sở. Do vậy, việc đổi mới phương pháp học tập và một việc làm cần thiết đối với học sinh bậc Trung học cơ sở, đặc biệt là học sinh lớp 8.

Trong bài tấu gửi vua Quang Trung vào tháng 8 – 1791, La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp có viết : “ Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học mà làm…”. Như vậy, cách chúng ta mấy trăm năm, La Sơn Phu Tử đã nhận thấy vai trò quan trọng của việc đổi mới phương pháp học tập. Vấn đề này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng học tập của học sinh chúng ta hiện nay.

Trước đây, trong xã hội cũ, người  thầy luôn đóng vai trò trung tâm của mọi hoạt động học tập trong nhà trường. Việc học của học sinh hoàn toàn phụ thuộc vào người thầy giảng dạy. Cho nên, cách học tập của học sinh là cách học thụ động theo sự điều khiển định hướng dẫn dắt của thầy cô. Thầy ôn gì, trò học nấy, thầy chỉ dẫn sao trò nghe và làm theo như vậy. Cách học từ chương theo kiểu cũ thường được gọi là học gạo, học vẹt, học làu làu mà không hiểu hết những gì mình đọc. Vì thế, khi gặp một bài tập hay một tình huống thực hành hơi phức tạp, học sinh không thể chủ động giải quyết một cách rốt ráo được.

Về chương trình học tập ở bậc trung học của chúng ta hiện nay, so với chương trình Tiểu học thì số lượng môn học và số lượng kiến thức trong từng bài học cũng tăng vọt lên đáng kể. Vì vậy, chúng ta phải thay đổi cách học như thế nào cho phù hợp?

Chắc chắn, ta không thể giữ phương pháp học tập thụ động, máy móc theo kiểu học gạo, học vẹt mà xa rời thực tế như cách học truyền thống trước đây rồi. Những cách học ấy ngày nay không  còn phù hợp với yêu cầu học tập ngày một tăng cao, khi mà  tính năng động sáng tạo và linh hoạt trong việc giải quyết các tình huống phát sinh trong quá trình giải bài tập luôn được các nhà giáo dục chú trọng. Một phương pháp học tập không còn phù hợp với chương trình học tập, tất yếu sẽ không đưa lại kết quả tốt đẹp.

Theo phương pháp học tập mới, học sinh chúng ta đóng vai trò chủ động trong việc tiếp cận với kiến thức mới qua sự định hướng gợi mở của thầy cô. Muốn thực hiện được vai trò này, chúng ta cần phải đổi mới phương pháp học tập, thay thế cách học thụ động bằng phương pháp học chủ động, sáng tạo, học kết hợp với thực hành. Nhờ chủ động đọc sách tìm hiểu bài trước khi đến lớp mà chúng ta sẽ nhanh chóng nắm vững nội dung bài giảng của thầy cô, nhờ biết kết hợp việc học với luyện tập các hình thức bài tập khác nhau, hoặc tăng cường các thao tác thí nghiệm thực hành mà  kiến thức đã học được củng cố và khắc sâu.

Tuy nhiên, chúng ta không nên lầm tưởng chỉ cần đổi mới phương pháp học tập là kết quả học tập sẽ thay đổi, chất lượng học tập sẽ nhanh chóng được nâng cao. Thậm chí, khi thay đổi một thói quen cố hữu trong việc học , thời gian đầu chất lượng học tập có thể bị sút giảm là  khác. Nhưng, nếu biết vận dụng đúng đắn các phương pháp học tập và biết kiên trì bền bỉ thay đổi những thói quen xấu, chất lượng học tập sẽ dần dần được cải thiện và nâng cao hơn.

Đổi mới phương pháp học tập cũng không có nghĩa là bắt chước cách học của người khác một cách máy móc, tuỳ tiện. Nên nhớ, phương pháp học tập ngoài phần cốt lõi là các yếu tố năng động, sáng tạo, kết hợp với thực hành, ta còn phải căn cứ vào điều kiện khách quan chủ quan của bản thân để đề ra một cách học đúng đắn. Một bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn, ít có thời gian học thêm ngoài giờ, ít có thời gian nhà rỗi vì bận việc nhà chắc chắc sẽ phải chọn cho mình một cách học khác với các bạn có điều kiện về thời gian và  vật chất..

Một điều nữa, sau khi thay đổi phương pháp học tập và đạt được những kết quả khả quan thì ta không nên thay đổi nữa.  Bởi vì việc thay đổi ấy chỉ tổ mang lại những khó khăn, phức tạp và bất lợi hơn mà thôi.

            Tóm lại, để đáp ứng xu thế đổi mới trong việc dạy và học của nền giáo dục đương đại, học sinh chúng ta cần phải biết thay đổi cách nhìn về việc học, cần thay đổi các phương pháp học tập sao cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của cá nhân. Có như vậy, chất lượng học tập mới được nâng cao.